تراکم عبارت است از کاهش فضای منافذ درون سنگ ساختمانی دست دوم تحکیم نشده در پاسخ به افزایش وزن مواد پوشاننده که به طور مداوم در حال ته نشین شدن است. این کاهش فضای منافذ باعث خشک شدن می شود .
به معنای آب زدایی رسوب است. به ویژه در خاک رس، این آبگیری ذرات را در تماس نزدیک با یکدیگر قرار می دهد و به آنها اجازه می دهد با یکدیگر پیوند برقرار کنند. آخرین فرآیندی که به لیتیفیکاسیون کمک می کند، کریستالیزاسیون است.
این تشکیل بلورها در فضاهای منافذ از مواد معدنی در محلول یا رشد بلورهای موجود با خارج کردن مواد معدنی از محلول و پیوند آنها به بلورهای موجود در رسوب است. این فرآیند شکل خاصی از سیمان سازی است و عارضه جانبی سخت شدن برخی سنگ ها را دارد.
وقتی همه این فرآیندها به پایان رسید، سنگ ساختمانی باقی می ماند. برخی از نمونه‌های این سنگ‌ها که به طور گسترده در صنعت ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند . اگر این سنگ ها بیشتر مدفون شوند یا در معرض دمای بالا قرار گیرند، ممکن است فرآیندی به نام دگرگونی رخ دهد.
دو عامل عمده دگرگونی عبارتند از: 1. تماس با اجسام سنگ ساختمانی گرما و فشار ناشی از عمق دفن و حرکت تکتونیکی این محلول نقش مهمی در تعیین کوارتز، کلسیت یا دولومیت بودن سیمان دارد.
اگر محلول اسیدی باشد، سیمان به کوارتز تمایل دارد. هنگامی که محلول قلیایی است، سیمان یا کلسیت یا دولومیت است. سیمان کاری فرآیندی است که در واقع رسوبات را به هم می چسباند. با این حال، این تنها روشی نیست که توسط آن سنگ ها سنگی می شوند.
در رسوبات ریزدانه (سیلت و رس)، آب به راحتی در فضاهای منافذ نفوذ نمی کند. در رسوباتی مانند این، فرآیند تراکم و خشک شدن نقش مهمی در فرآیند سنگ‌سازی دارد. محبوب ترین آنها گرانیت، سنگ مرمر، سنگ آهک و زیرگونه های آن تخته سنگ و ماسه سنگ است.
گرانیت سنگ ساختمانی با ترکیب اسیدی است که طی قرن ها در نتیجه سرد شدن آهسته ماگمای آتشفشانی تحت تأثیر شرایط محیطی به وجود آمده است. گرانیت ها در پوسته قاره ای بسیار رایج هستند و از کوارتز، فلدسپات و انواع مختلف میکاها – بیوتیت و مسکویت تشکیل شده اند.
